Portugezen zingen “Parabéns a você” voor de jarige. Dat woord “você” (“u”) hoor je nooit in het dagelijkse leven. Waarom dan wel in dit liedje? Hoe verloopt een gesprek op de vismarkt? Welke woorden zijn echt verwarrend? Welke fouten mogen we niet meer maken? Lees hier meer over de Portugese taal.

Dubbelzinnige woorden in de Portugese taal

Neem het woord “constipação”. Als je last hebt van een “constipação”, dan is dat een vervelende verkoudheid.

Ik ben inmiddels gewend aan deze betekenis maar vroeger dacht ik gelijk aan een “constipatie” en dat is toch echt een hele andere verstopping.

Of deze:

Portugese schoolkinderen hebben “colegas”. Zelfs de peuters op de peuterspeelzaal hebben “colegas”. Je Nederlandse brein denkt toch gelijk aan je collega´s van het werk? Nee, het gaat hier natuurlijk gewoon om klasgenoten.

“Alles goed?” = “Alles goed”

Woon je ook in Portugal? Dan ken je dit riedeltje: “Tudo bem?” “Tudo bem.”

Als ik in Nederland ben, gaat het mis. Ik vraag automatisch “Alles goed?” De reactie is dan vaak: “Nou, alles… álles? Hoe kan álles nou goed gaan?!”

Taalgebruik op een Portugese vismarkt

Koop je weleens vis op een vismarkt? Wedden dat dat ongeveer zo gaat?

“Quer alguma coisa, querida?”

“Oh amor, tenho carapau, tenho robalo, tenho dourada, tenho faneca, tenho polvo. Não quer mesmo nada, amor?”

Word jij graag met “lieverd” aangesproken? Dan moet je even langs bij die visvrouwen. Het is de normale gang van zaken en ik kijk er inmiddels meer van op als zij dit niet zeggen.

In Portugal zingen we: “Parabéns a você…”

Ik heb het altijd wat vreemd gevonden dat Portugezen “Parabéns a você” zingen voor de jarige, terwijl je dat woord “você” (“u”) verder nauwelijks hoort. Waarom dan wel in dit liedje?

Na enig speurwerk kan ik dat nu vertellen. De tekst is bedacht door de Braziliaanse Bertha Homem de Mello (1902-1999). In Brazilië hoor je “você” juist heel vaak. De vertaling hiervan is niet “u” maar “je/jij”.

Bertha deed in 1942 mee aan een wedstrijd van een bekend Braziliaans radiostation. De uitdaging was om een Portugese versie te creëren van “Happy birthday to you”. Er waren 5000 inzendingen (bron).

Met de onderstaande regels heeft zij toen de wedstrijd gewonnen:

• “Parabéns a você
• Nesta data querida
• Muita felicidade
• Muitos anos de vida”

Zij heeft zich altijd geërgerd aan mensen die haar tekst verkeerd zongen. Ja, we moeten de Portugese taal wel goed uitspreken.

Het is: “Parabéns a você” en niet “Parabéns para (of pra) você”. Het is ook niet “Muitas felicidades” (meervoud) maar “Muita felicidade”.

Dus ik stel voor dat wij dit allemaal netjes zingen zoals Bertha Homem de Mello het ooit bedacht heeft.

Of heb jij het altijd al goed gezongen? Dat kan natuurlijk ook.

Bron: Over Portugal